Als aardbewoners zijn we zo gewend om na te denken over planeten die zich in eenvoudige banen rond een enkele ster bevinden. Het vormde zich als een deel van een sterrenhoop, die allemaal uit dezelfde gasbron stroomden.
Kunnen sterrenhopen ook planeten hosten? Of moeten ze wachten op de kleine jongens tot de sterren evolueren en verder uit elkaar gaan? Welnu, astronomen hebben zojuist planeten gevonden - ja, twee planeten - die rond zonachtige sterren draaien in een cluster van 3000 lichtjaar van de aarde.
Dit zijn de derde en vierde planeten van sterrenhopen die tot nu toe zijn ontdekt, maar de eerste zijn gevonden terwijl ze 'doorlopen' of over het oppervlak van hun sterren gaan, gezien vanaf de aarde. (De andere zijn gevonden door zwaartekrachtswisselingen in de ster te detecteren.)
Dit is geen geringe prestatie voor een planeet om te overleven. In een telescoop ziet een sterrenhoop er misschien goedaardig uit, maar van dichtbij is het behoorlijk hard. Een persbericht over de ontdekking gebruikte veel woorden als "sterke straling", "harde stellaire winden" en "strippen van planeetvormende materialen" in een beschrijving van hoe NGC 6811 zou aanvoelen.
"Oude clusters vertegenwoordigen een stellaire omgeving die veel verschilt van de geboorteplaats van de zon en andere planeet-ontvangende veldsterren", zegt hoofdauteur Soren Meibom van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics.
"We dachten dat planeten misschien niet gemakkelijk zouden kunnen worden gevormd en overleven in de stressvolle omgevingen van dichte clusters, deels omdat we ze lange tijd niet konden vinden."
De vondst komt, zoals je zou verwachten, van het productieve NASA Kepler-ruimtevaartuig dat op de planeet jaagt en dat nu problemen heeft met het wijzen in de goede richting. Hoewel de telescoop zich in het strafkastje bevindt, wachten er nog steeds veel gegevens op analyse en vrijgave.
De planeten staan bekend als Kepler-66b en Kepler-67b, en naderen beide de grootte van Neptunus (vier keer zo groot als de aarde). Hun moedercluster, NGC 6811, is een miljard jaar oud. Astronomen zijn nog steeds verbaasd over hoe deze kleine werelden zo lang hebben bestaan.
"Zeer energetische verschijnselen, waaronder explosies, uitstromingen en winden die vaak worden geassocieerd met zware sterren, zouden in de jonge cluster gebruikelijk zijn geweest", aldus het tijdschrift in Nature.
"De mate waarin de vorming en evolutie van planeten wordt beïnvloed door een dergelijke dichte en dynamisch en dynamisch en stralend vijandige omgeving wordt niet goed begrepen, hetzij observerend of theoretisch."
Bekijk de hele studie in de nieuwste editie van Nature.
Bron: Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics