De ontdekking van een fossiel dat een oud zeedier toont met 18 tentakels rond zijn mond, heeft geholpen om een hedendaags mysterie op te lossen over de oorsprong van een gelatineachtige carnivoor, een kamgelei genaamd, vindt een nieuwe studie.
Het voorheen onbekende 'zeemonster', dat wetenschappers noemden Daihua sanqiongwoonde maar liefst 518 miljoen jaar geleden in wat nu China is. En het uitgestorven dier heeft een aantal anatomische kenmerken met de moderne kamgelei, een klein zeedier dat gebruik maakt van zogenaamde kamrijen vol ladingen haarachtige trilharen om door de oceanen te zwemmen.
De ontdekking suggereert dat deze nieuwe soort mogelijk het verre familielid van de kamgelei is, zei hoofdonderzoeker Jakob Vinther, een paleobioloog aan de Bristol University in het Verenigd Koninkrijk.
"Met fossielen hebben we kunnen achterhalen waar de bizarre kamgelei vandaan komt", vertelde Vinther aan WordsSideKick.com. 'Ook al kunnen we nu laten zien dat ze van een heel verstandige plek kwamen, het maakt ze niet minder raar.'
Deze bevinding heeft echter tot een debat geleid. Terwijl de ontdekking van D. sanqiong is indrukwekkend, het is moeilijk te zeggen of dit oude schepsel deel uitmaakt van de afstamming die kamgelei voortbracht, zei Casey Dunn, een professor ecologie en evolutiebiologie aan de Yale University, die niet betrokken was bij de studie.
"Ik ben zeer sceptisch over de conclusies die ze trekken", vertelde Dunn aan WordsSideKick.com.
18 ongelooflijke tentakels
Vinther kwam de D. sanqiong fossiel tijdens een bezoek aan collega's van de Yunnan Universiteit in China. De wetenschappers daar toonden hem een aantal fossielen in hun collectie, waaronder het mysterieuze wezen dat ze later noemden Daihua sanqiong, die werd ontdekt door co-onderzoeker Xianguang Hou, een paleobioloog aan de Yunnan Universiteit. De geslachtsnaam eert de Dai-stam in Yunnan; "hua" betekent bloem in het Mandarijn en verwijst naar de bloemachtige vorm van het beest.
Op elk van D. sanqiong's tentakels zijn fijne, veerachtige takken met rijen grote ciliaire haren, die hem waarschijnlijk hebben geholpen bij het vangen van prooien. Deze haren trokken volgens Vinther zijn aandacht "omdat we alleen grote trilharen op kamgelei vinden." Om te zwemmen, bewegen kamgelei hun trilharen, die vervolgens flikkeren in prachtige iriserende kleuren.
Bovendien is de D. sanqiong fossiel heeft een intrigerende gelijkenis met andere bekende oude dieren, waaronder Xianguangia, een ander oud wezen met 18 tentakels en de tulpachtige zeedieren Dinomischus en Siphusauctum.
'Om een lang verhaal kort te maken, we waren in staat om de hele lijn van kamgelei te reconstrueren', door anatomische vergelijkingen te maken, zei Vinther. Dit is een groot probleem, omdat sommige wetenschappers beweren dat deze zwemmende carnivoren een van de eerste dieren waren die op aarde evolueerden, op basis van stamboomanalyse en genetische modellering van moderne kamgelei. Maar nu heeft dit internationale team mogelijk aangetoond dat kamgelei een lange traditie heeft die eraan voorafgaat, zei Vinther.
Deze nieuw beschreven afstamming suggereert dat sommige voorouders van kamgelei skeletten hadden en dat hun oude tentakels evolueerden tot kammen met de dicht opeengepakte trilharen die tegenwoordig op kamgelei te zien zijn.
De ontdekking werpt ook licht op waar deze oude dieren waarschijnlijk op de levensboom zaten. Dat dachten onderzoekers bijvoorbeeld eerder Xianguangia was een zeeanemoon, maar het 'maakt eigenlijk deel uit van de kamgelei-tak', zegt co-onderzoeker Peiyun Cong, een professor in de paleobiologie aan de Yunnan Universiteit, in een verklaring.
Deze bevindingen maken ook een sterk argument dat kamgelei gerelateerd zijn aan koralen, zeeanemonen en kwallen, aldus de onderzoekers. 'Die tentakels zijn dezelfde tentakels die je op koralen en zeeanemonen ziet', zei Vinther. 'We kunnen kamgelei traceren naar deze bloemachtige dieren die meer dan een half miljard jaar geleden leefden.'
Maar niet iedereen is het eens met deze analyse. Terwijl Dunn de onderzoekers prees voor hun gedetailleerde beschrijving van D. sanqiong en zijn voorgestelde familieleden, sommige van deze wezens hebben zulke verschillende lichaamsvormen dat het een uitdaging is om te zien hoe ze gerelateerd kunnen zijn, zei hij. Het is mogelijk dat de tulp er uitziet Dinomischus en Siphusayctum wezens zijn verwant aan elkaar. Maar Siphusauctum heeft ciliaire rijen aan de binnenkant van zijn lichaam, en het dier zou erna komen Galeactena, heeft deze rijen aan de buitenkant van zijn lichaam. Het is moeilijk te zien hoe dit dier in feite binnenstebuiten zou keren terwijl het evolueerde, zei Dunn. Aangezien sommige van deze beweringen zwak zijn, is de bewijslast hoger en komen de onderzoekers daar niet helemaal, zei Dunn.
'Dit zijn spannende dieren, ongeacht hoe ze met elkaar verwant zijn', zei Dunn. "Hoewel ik sceptisch ben over het feit dat tentakels en kammen homoloog zijn, denk ik dat als we meer diversiteit van deze afzettingen beschrijven, we zeker veel meer zullen leren over de evolutie van dieren."