Hoe kan leven ontstaan in jonge zonnestelsels? We zijn nog steeds niet zeker van het antwoord op aarde, zelfs voor iets dat zo basaal is alsof water van nature op onze planeet is ontstaan of van andere locaties is binnengebracht. Zoeken naar antwoorden op het begin van het leven vereist ogen in de lucht en op de grond op zoek naar buitenaardse werelden zoals de onze. En gisteren heeft de European Space Agency aangekondigd dat het aan die zoektocht zal toevoegen.
De nieuw geselecteerde missie heet PLATO, voor planetaire transits en oscillaties. Net als NASA's Kepler-ruimtetelescoop, zal PLATO de lucht scannen op zoek naar sterren met kleine, periodieke dalingen in hun helderheid die plaatsvinden wanneer planeten over het gezicht van hun ouderster gaan.
"De missie behandelt twee hoofdthema's van Kosmische Visie: wat zijn de voorwaarden voor planeetvorming en de opkomst van leven, en hoe werkt het zonnestelsel", aldus ESA, verwijzend naar haar plan voor ruimtevaartmissies dat zich uitstrekt van 2015 tot 2025.
PLATO zal ver van de aarde opereren op een plek die bekend staat als L2, een relatief stabiel Lagrange-punt op ongeveer 1,5 miljoen kilometer (930.000 mijl) van de aarde in de tegenovergestelde richting van de zon. Het observatorium (dat in feite uit 34 kleine telescopen en camera's bestaat) zal daar minstens zes jaar zitten en tot een miljoen sterren over de helft van de hemel onderzoeken.
Een wetenschappelijk voorstel van de missie uit 2010 suggereert dat de satelliet genoeg planetaire transits verzamelt om drie dingen te bereiken:
- Vind "statistisch significante" planeten van de aardmassa in de bewoonbare gebieden van verschillende soorten hoofdreekssterren;
- Bereken de straal en massa van de ster en alle planeten met een nauwkeurigheid van 1% en schat de leeftijd van exoplaneten-systemen met een nauwkeurigheid van 10%;
- Bepaal beter de parameters van verschillende soorten planeten, variërend van bruine dwergen (mislukte sterren) tot gasreuzen tot rotsachtige planeten, helemaal tot die kleiner zijn dan de aarde.
Door PLATO's waarnemingen toe te voegen aan die telescopen op de grond die naar de radiale snelheid van planeten kijken, zullen onderzoekers ook de massa en straal van elke planeet kunnen achterhalen (wat vervolgens leidt tot dichtheidsberekeningen, om te zien of deze is gemaakt van steen, gas of iets anders).
"De missie zal duizenden exoplanetaire systemen identificeren en bestuderen, met de nadruk op het ontdekken en karakteriseren van planeten ter grootte van de aarde en superaarde in de bewoonbare zone van hun moederster - de afstand tot de ster waar vloeibaar oppervlaktewater zou kunnen bestaan", ESA verklaarde deze week.
De telescoop werd geselecteerd uit vier concurrerende voorstellen, namelijk EChO (de Exoplanet-karakteristiek Observatory), LOFT (de Large Observatory For x-ray Timing), MarcoPolo-R (om een monster van een asteroïde in de buurt van de aarde te verzamelen en terug te sturen) en STE -Quest (Space-Time Explorer en QUantum Equivalence-principe Space Test).
Op deze website leest u meer over PLATO. De lancering zal naar verwachting in 2024 vanuit Kourou, Frans-Guyana op een Sojoez-raket plaatsvinden, met een budget van 600 miljoen euro ($ 822 miljoen). En hier is meer informatie over de Kosmische Visie en de twee andere M-klasse-missies die in de komende jaren worden gelanceerd, Euclid en Solar Orbiter.
Bron: European Space Agency